و اما من، ميوه هزاردانه توت هستم ...

من ارادتمند شما توت هستم. يك ميوه‏ي اصيل ايراني هستم كه منشاء اصيلم همين خاك پاك ايران بوده و مرا از اينجا به ساير نقاط دنيا برده‏اند. با اينكه به رنگهاي سفيد، زرد، صورتي و سياه هستم، طعمي شيرين و مطبوع دارم، فقط برادري دارم به نام شاه توت كه مزه‏اش ترش و قابض است.

توت سياه برادر تني من است و چون درخت آن، شاخه‏هايي دارد كه مانند بيد مجنون به سوي زمين آويزان است، او را چون توت مجنون لقب داده‏اند.
عده‏اي مرا تود خوانده‏اند و اعراب نيز مرا معرب كرده و توث مي‏نامند.
طراحان جدول در روزنامه‏ها و مجلات به من لقب ميوه‏ي مركب داده‏اند.
برادر سياه چهره‏اي دارم كه مثل مركب سياه يا بنفش پر رنگ است و كسي كه او را بخورد مدفوعش سياه مي‏شود.
عده‏اي مرا ميوه بدون پوست مي‏دانند، در صورتي كه اين طور نيست. ميوه من چون خوشه‏اي از دانه‏هاي آبدار است و اين دانه‏ها داراي پوست - گوشت و هسته مي‏باشد و ولي مجموع آنها پوست ندارد و از طرفي، پوست و هسته اين دانه‏ها بقدري نرم و لطيف است كه به چشم نمي‏خورد و در يك نوع از بستگان من هسته بكلي از بين رفته و آنرا توت بيدانه ناميده‏اند.
ميوه‏ي شيرين و مطبوع، خوراك شما و برگ من خوراك كرم ابريشم است و بهترين خوراك براي كرم ابريشم، برگ نوع نرك من است كه ميوه نمي‏دهد.
ميوه‏ي سفيد مرا خشك كرده، به نام توت خشك ذخيره مي‏نمايند و اين ميوه‏هاي خشك با اينكه شيرين است، خوردن آن براي مبتلايان به مرض قند ضرر ندارد. زيرا قند آن درست معكوس قند انگور است. مبتلايان به مرض چاقي هم مي‏توانند بدون ترس آنرا بخورند و براي اين كار بهتر است آنرا قبل از غذا با يك استكان چاي يا يك ليوان آب بخورند تا جلوي اشتهاي آنها را مسدود نمايد. قند آن با اينكه نيروبخش است، سبب چاقي نمي‏شود.
جوشانده پوست - ريشه و برگ من ادرار را زياد مي‏كند و شيره‏ي برگهاي من، به عنوان تب بر و التيام دهنده زخم در گذشته مصرف زياد داشت.
جوشانده ريشه من براي دفع كرم كدو بسيار نافع است، مخصوصاً اگر با مقداري مساوي برگ شفتالو مخلوط شده و جوشيده شود. از شكاف دادن ريشه من، آبي بدست مي‏آيد كه اگر آنرا با آب مقطر و برگ مو و انجير سياه بجوشانيد، و پس از صاف كردن غليظ نمايند، بهترين نوع خضاب خواهد بود. آب ريشه من يك مسهل قوي است، مخصوصاً اگر اول شب آنرا تيغ زده، و آنچه شب تراوش نمايد جمع نمايند، اين آب جهت درد دندان و باز شدن پيله‏ي آن و همچنين باز شدن دمل مفيد است، صمغ پوست من هم همين خاصيت را دارد.
مضمضمه جوشانده برگ من و جويدن صمغ درخت من، براي محكم كردن لثه مفيد است، و از كرم خوردگي دندان جلوگيري مي‏كند.
عصاره برگ من ضد سم قوي است - ضماد ميوه كال من با سركه جهت شقاق مفيد است.
حال كه از منافع سرشار من مطلع شديد، و دانستيد كه من به حد كافي ويتامين و مواد غذايي و شفابخش دارم بد نيست، به برادرم شاه توت هم توجه فرماييد - ميوه شاه توت صفرا بري قوي و معروف است - داراي آب، قند، اسيد و مواد سفيده‏اي و مواد نرم‏كننده است. به حد كافي ويتامين ث و ويتامين آ و ب دارد و به همين جهت، براي گلو درد و التهاب مخاط دهان و تورم لثه‏ها مفيد است.
پوست و ريشه شاه توت سابقاً به عنوان ضد كرم مصرف مي‏شد، و از همه مهمتر اينكه، در برگ آن يك ماده‏ي ضد قندي وجود دارد كه مرض قند را درمان كرده، و قند خون را پايين مي‏آورد.
شاه توت جهت ورم روده و اسهال خوني بسيار نافع است.
خشك آنرا كوبيده به جاي سماق چاشني غذا مي‏نمايند.
از ميوه شاه توت، رب و مربا درست كرده و ذخيره مي‏نمايند. اين نكته را فراموش كردم كه در بسياري از شهرهاي ايران، از ميوه من شيره درست كرده، و به عنوان شيره خنك نوش جان مي‏نمايند!
تا فصل نگذشته است، هر چه مي‏توانيد از ميوه شيرين و مطبوع من ميل نماييد.