فرياد پاها را بشنويم ...

پاهاي هميشه يخچالي
وقتي هوا خوب و گرم هم است گاه پاهايتان سرد و يخ زده‌اند، شايد كم‌خوني و كم‌كاري تيروئيد در ميان باشد. احساس سرماي زياد در پاها ممكن است نشان‌دهنده مشكلاتي در گردش خون باشد. يعني خون كافي به بخش‌هاي بيروني بدن نمي‌رسد، در نتيجه سرماي بيشتري احساس مي‌كنيد. به طور كلي، اين مشكل مي‌تواند نشان‌دهنده سوخت‌وساز كند بدن، كم‌كاري تيروئيد، كم‌خوني و سندرم رينود (كاهش چشمگير جريان خون در رگ‌هاي دست يا پا) باشد.

اگر مشكل با علائم ديگري مانند تغيير در رنگ پوست، تورم، بي‌حسي، خستگي و خشكي پوست همراه باشد، حتماً به پزشك مراجعه كنيد.

پاها را مي‌شود جزو مظلوم‌ترين اعضاي بدن شمرد كه با وجود خدمات زيادشان معمولا توجهي به وضع‌شان نمي‌شود، چون در بيشتر مواقع داخل جوراب و كفش هستند و همين پنهاني باعث غفلت از آنها مي‌شود؛ يعني آن‌قدر كه حواسمان به زيبايي و سلامت دست‌ها، پوست و اعضاي ديگر بدن است معمولا به پاها نيست. اما اين اعضا هم حرف‌هاي زيادي از سلامت دارند كه با زبان بي‌زباني ابراز مي‌كنند. گاهي همين پاها وجود يك بيماري جدي را فاش مي‌كنند. براي همين هرگز نبايد آنها را ناديده گرفت.

پاهاي هميشه يخچالي
وقتي هوا خوب و گرم هم است گاه پاهايتان سرد و يخ زده‌اند، شايد كم‌خوني و كم‌كاري تيروئيد در ميان باشد. احساس سرماي زياد در پاها ممكن است نشان‌دهنده مشكلاتي در گردش خون باشد. يعني خون كافي به بخش‌هاي بيروني بدن نمي‌رسد، در نتيجه سرماي بيشتري احساس مي‌كنيد. به طور كلي، اين مشكل مي‌تواند نشان‌دهنده سوخت‌وساز كند بدن، كم‌كاري تيروئيد، كم‌خوني و سندرم رينود (كاهش چشمگير جريان خون در رگ‌هاي دست يا پا) باشد.

اگر مشكل با علائم ديگري مانند تغيير در رنگ پوست، تورم، بي‌حسي، خستگي و خشكي پوست همراه باشد، حتماً به پزشك مراجعه كنيد.

سفيدي و كبودي انگشتان پا
اين مشكل ممكن است نشان‌دهنده سندرم رينود باشد كه معمولا در انگشتان دست‌ها و پاها ديده مي‌شود. به اين ترتيب كه هنگام قرار گرفتن در معرض هواي سرد، انگشتان دست و پاي فرد سفيد و كبود و در نهايت قرمز و البته دردناك مي‌شوند. در واقع، خروج از محيط گرم و ورود به محيط سرد باعث مي‌شود كه مويرگ‌ها منقبض شوند.

در نتيجه خون به اندام‌هاي بدن بخوبي نمي‌رسد و سرد و دردناك مي‌شوند. بيماري رينود اختلالي در گردش خون در اندام‌هاي بيروني بدن است كه هنگام قرارگرفتن در معرض سرما و گاهي بر اثر اضطراب و فشارهاي روحي بروز مي‌كند. دليل مشخصي براي اين مشكل وجود ندارد.

خوشبختانه هرچند علايم اين بيماري آزاردهنده است، بي‌خطر بوده و آسيبي به رگ‌ها و بافت‌هاي بدن نمي‌رساند. توجه داشته باشيد كه اين مشكل لب‌ها، انگشت‌هاي دست و بيني را نيز درگير مي‌كند. توصيه مي‌شود اگر مشكل بعد از مدتي رفع نشد، به پزشك مراجعه كنيد.

كشيدن پاها روي زمين
اگر مدتي است كه متوجه تغييراتي در گام‌هايتان شده‌ايد، يعني بي‌اختيار پاهايتان را دنبال خودتان مي‌كشيد و احساس مي‌كنيد بايد زانوهايتان را بيش از اندازه بالا بكشيد تا نوك پاهايتان از زمين كنده شود، بهتر است بيشتر حواس‌تان را جمع كنيد. كاهش بي‌سروصداي حساسيت پاها و كشيده شدن آنها روي زمين ممكن است علامت ابتلا به ديابت باشد. اين مشكل همچنين ممكن است علامت وجود عفونت و حتي اختلالات عصبي باشد.

پاهاي پف‌كرده
پاهاي پف‌كرده و متورم در بيشتر اوقات در نتيجه گردش خون نامناسب يا به دليل سرپا ايستادن يا نشستن طولاني‌مدت بروز مي‌كند.

اگر اين تورم رفع نشود و پاهايتان به مدت طولاني پف‌كرده بمانند، ممكن است نشان‌دهنده فشار خون بالا، مشكلاتي در دستگاه لنفاوي، نارسايي تيروئيد، مشكلات قلبي يا علامت ديابت باشد.

توصيه مي‌شود موقع خواب يك يا دو بالش زير پاهايتان بگذاريد. اگر مشكل‌تان رفع نشد يا علايم ديگري هم احساس كرديد، به پزشك مراجعه كنيد تا بررسي‌هاي دقيق‌تر انجام دهد.

پاهايي كه هميشه در تب مي‌سوزند
اين حالت را سندرم پاهاي سوزان مي‌گويند. فرد مبتلا هميشه در كف پاي خود احساس گرما مي‌كند كه بيشتر اوقات با احساس سوزش و درد همراه است. اين سندرم گاهي مربوط به عوارض ديابت، نارسايي كليوي، مشكلات تيروئيدي و كمبود ويتامين5 B است. در مواردي نيز حساسيت به تركيبات كفي كفش‌ها و جنس جوراب يا تعريق بيش از حد باعث تب‌كردن كف پاها مي‌شود. البته در بيشتر موارد اين مشكل ناشي از فشارهايي است كه به پا وارد شده و در نهايت باعث پينه‌زدن پاها مي‌شود كه بسيار دردناك و آزاردهنده است. بهتر است به پزشك مراجعه كنيد تا با انجام آزمايش‌هاي مناسب دليل مشكل‌تان را بيابد.

زخم‌هايي كه ميلي به بهبودي ندارند
اگر جاي زخم در پاهايتان زود خوب نمي‌شود، احتمال بيماري ديابت وجود دارد. اگر اين بيماري درمان نشود مشكلاتي مانند بي‌حسي در پاها، مشكلات گردش خون و اختلال در بهبود جاي زخم بروز مي‌كند، تا جايي كه حتي جاي تزريق آمپول، بريدگي جزئي، خراش يا نيش حشره نيز به زخم جدي مبدل مي‌شود. اگر علاوه بر اين مشكل با مسائل ديگري مانند عطش مداوم، گرسنگي زياد، كاهش وزن و خستگي مواجه هستيد حتما به پزشك مراجعه كنيد. توجه داشته باشيد زخم‌هايي كه جوش نمي‌خورند، ممكن است نشان‌دهنده گردش خون نامناسب نيز باشند. يعني خون براحتي عناصر مغذي لازم را براي مقابله با عفونت و بهبود زخم به بخش‌هاي خارجي بدن نمي‌رساند. براي اين‌كه خيال‌تان راحت شود به پزشك مراجعه كنيد.

احساس درد شديد در شست پا
احساس درد شديد در شست پا ممكن است علامت ابتلا به بيماري نقرس باشد كه معمولا با التهاب دردناك مفاصل ديده مي‌شود. در اين بيماري معمولا شست پا قرمز و حتي كبود مي‌شود، پف مي‌كند و دردناك مي‌شود. دليل آن هم ميزان زياد اسيد اوريك خون است كه احتمالا بر اثر اختلال در سوخت‌وساز بدن، نارسايي كليوي يا پرخوري بروز مي‌كند. آرتروز، ميخچه، پينه پا يا انحراف در شست پا نيز ممكن است باعث ايجاد درد در انگشت پا، بخصوص هنگام راه‌رفتن شود. اما اگر متوجه شديد شست پايتان همچنان دردناك، ملتهب و بزرگ‌تر از حد معمول شده است، حتما به پزشك مراجعه كنيد.

ناخن‌هاي زرد، قوزدار يا ضخيم
اگر ناخن پاهايتان زرد و نرم شده‌اند، احتمالا پاي عفونت قارچي در ميان است كه با مصرف دارو قابل‌درمان است. اين مشكل معمولا به دليل پابرهنه راه‌رفتن در سطوحي مانند استخر يا سونا و تماس طولاني‌مدت با محيط مرطوب بروز مي‌كند.

اگر ناخن‌هاي انگشت پاهايتان ضخيم شده‌اند، ممكن است در نتيجه ضربه‌هاي ميكروسكپي باشد كه به‌ويژه با پوشيدن كفش‌هاي تنگ و كوچك به‌وجود مي‌آيند. اين كار باعث مي‌شود كه ناخن پاها بتدريج ضخيم شوند و حتي بيفتند.

اگر شكل ناخن‌ها عوض شده و روي آنها قوس پيدا كرده و انگشت پاها نيز از شكل طبيعي خارج شده‌اند، ممكن است نشان‌دهنده مشكلات قلبي يا ريوي و همچنين مشكلات گوارشي يا كبدي باشد. در اين صورت حتما به پزشك مراجعه كنيد.

در حالت كلي توصيه مي‌شود از كفش‌هاي روباز با كفي‌هاي مناسب استفاده كنيد تا هوا براحتي در پاها جريان داشته باشد و عرق آنها بخوبي گرفته شود.

كرامپ‌هاي عضلاني ناگهاني در پاها
كرامپ‌ها يا گرفتگي عضلات بي‌اختيار و بسيار دردناك هستند كه معمولا بر اثر انقباض يك يا چند عضله بروز مي‌كنند. عضلات ما براي عملكرد درست به اكسيژن نياز دارند و اگر به ميزان كافي از آن بهره‌مند نشوند، به ميزان زيادي اسيدلاكتيك توليد مي‌كنند. در واقع تجمع اسيدلاكتيك باعث دردناكي عضلات مي‌شود. ورزش يا كار سنگين زياد جزو عوامل شايع گرفتگي عضلات است. اين مشكل همچنين ممكن است در نتيجه گردش خون نامناسب، كم‌آبي بدن يا تعادل نداشتن بين مواد معدني و عناصر مغذي مانند پتاسيم، منيزيم و كلسيم باشد.

اگر به‌طور مرتب دچار گرفتگي عضلاني مي‌شويد در گام اول آب بيشتري بنوشيد، بخصوص در حين و بعد از ورزش. قبل از شروع جلسات ورزشي بدن‌تان را كاملا گرم كنيد و برنامه غذايي متنوعي داشته باشيد. اگر با تمام اين تغييرات مشكل همچنان به قوت خود باقي بماند، بهتر است به پزشك مراجعه كنيد تا دليل آن بررسي شود.

درد پاشنه
اگر درد در ناحيه پاشنه پا، بخصوص صبح‌ها و همچنين بعد از فعاليت‌هاي فيزيكي بروز كند، احتمالا نشان‌دهنده التهاب غلاف كف پا يا فاسيت پلانتار است كه يكي از دلايل اصلي و رايج درد در پاشنه است. اين مشكل نوعي ناراحتي و آسيب در پاهاست كه بيشتر ورزشكاران و افراد چاق را تهديد مي‌كند. زير پوست كف پا رباطي بلند و نازك به نام پلانتار فاسيا وجود دارد كه كشيدگي و التهاب در آن باعث بروز ضعف و تورم در كف پا مي‌شود؛ طوري كه وقتي ايستاده‌ايد يا راه مي‌رويد، پاشنه يا كف پايتان درد مي‌گيرد. اگر اين مشكل رفع نشود ممكن است به بروز خار پاشنه منجر شود.

پيشنهاد مي‌شود هنگام درد به مدت 10 دقيقه يك قالب يخ روي پاشنه قرار دهيد و سپس براي درمان با پزشك مشورت كنيد. براي پيشگيري از حاد شدن مشكل سعي كنيد منطقه دردناك را به‌آرامي ماساژ دهيد و از كفش‌ها و كفي‌هاي مناسب استفاده كنيد تا از گودي پا حفاظت كند و ضربه‌هاي ناشي از راه‌رفتن و ورزش را مهار كند.

پاهاي خشك و زمخت
بيشتر آدم‌ها تصور مي‌كنند كه خشكي و زبري پاها مساله‌اي مربوط به زيبايي است و با توجه به اين‌كه كسي پاهايشان را نمي‌بيند براحتي از آن مي‌گذرند. در بيشتر موارد خشكي پوست پاها كه گاهي باعث خارش و ترك پاشنه‌ها مي‌شود، به دليل استفاده زياد از صابون‌ها، سايش زياد و استفاده از آب داغ بروز مي‌كند. بااين‌همه، همين خشكي ممكن است علامت بيماري پاي ورزشكار، پسوريازيس يا بيماري صدفي، ديابت و اختلالات تيروئيدي باشد. بنابراين در گام اول بهتر است بيشتر مراقب پاهايتان باشيد. آنها را در آب ولرم قرار دهيد سپس با كرم مرطوب‌كننده مناسب مرطوب كنيد. اگر بعد از انجام اين مراقبت‌ها مشكل رفع نشود به پزشك مراجعه كنيد.

مفاصل دردناك
درد در مفاصل پاها ممكن است نشانه‌اي از پلي‌آرتريت روماتوئيد باشد كه نوع رايجي از روماتيسم است. اين دردها ناشي از التهاب در مفاصل است و مفاصل با شدت‌گرفتن بيماري ميل زيادي به تغييرشكل و بدشكلي دارند.

اين دردها معمولا با خشكي مفاصل و تورم نيز همراه است. تنها كاري كه مي‌توانيد انجام دهيد مراجعه به پزشك و درمان است. فيزيوتراپي براي كاهش خشكي مفاصل و همچنين افزايش قدرت عضلاني بسيار موثر است.

ناخن‌هاي رنگ‌پريده و فرورفته
اگر ناخن پاهايتان گود، رنگ‌پريده و شكننده هستند، احتمالا بدن‌تان كمبود آهن يا كم‌خوني دارد.

اگر اين مشكل همراه با علايم ديگري مانند پاهاي يخ‌كرده، خستگي، نفس‌نفس زدن، سردرد و سرگيجه هنگام ايستادن باشد، به احتمال زياد كم‌خون شده‌ايد و بايد به فكر چاره باشيد. توصيه مي‌شود تغذيه سالم و متنوعي در پيش بگيريد. مصرف مواد غذايي سرشار از آهن را در اولويت قرار دهيد. مصرف مكمل آهن و ويتامين C هم كمك مي‌كند. البته توصيه مي‌شود قبل از مصرف هر نوع مكملي با پزشك مشورت كنيد.